Azja Środkowa jest miejscem jak z baśni. Od białych szczytów kirgiskich gór po dzikie konie na stepach Kazachstanu. Od pereł architektury w Uzbekistanie do jednego z najbardziej zamkniętych krajów, Turkmenistanu, i intrygujących krajobrazów Tadżykistanu. Dla większości turystów Azja Środkowa leży na uboczu, ale intryguje i fascynuje tych żądnych przygód. Poniżej dzielę się z Wami moją trasą po Azji Środkowej i praktycznymi poradami. Mam nadzieję, że pomogą Wam zaplanować wyprawę z plecakiem do jednego z rzadziej odwiedzanych regionów świata.
AZJA ŚRODKOWA
Po Azji Środkowej można podróżować na wiele sposobów i odwiedzić wszystkie lub tylko część ze „stanów”. „Kraje Stanów” to Uzbekistan, Kazachstan, Kirgistan, Tadżykistan i Turkmenistan. Każda z tych republik jest inna i każda fascynująca. Jest tam wiele do odkrycia i im więcej ma się na to czasu, tym lepiej. Podróżowanie po Azji Środkowej nie zawsze jest łatwe, ale zdecydowanie warte zachodu.
AZJA CENTRALNA – PLAN PODRÓŻY
Moja trasa po Azji Środkowej była bardzo skondensowana i pozwoliła mi zobaczyć najważniejsze atrakcje regionu w stosunkowo krótkim czasie. Oczywiście, w każdym z wymienionych krajów warto spędzić więcej dni, aby móc je dokładnie poznać, ale niestety nie zawsze jest to możliwe. Zwłaszcza jak pracuje się na pełny etat i ma się ograniczony urlop. Mam nadzieję, że ta trasa pomoże Wam w pełni wykorzystać czas podróży po Azji Środkowej.
Odwiedziłam Azję Centralną na wiosnę 2019 roku i przejechałam część Jedwabnego Szlaku. Udało mi się odwiedzić jedne z piękniejszych miejsc, jakie ma do zaoferowania Azja Środkowa, a także odkryć dość odległe tereny położone poza utartym szlakiem.
Zanurzcie się w olśniewającym świecie krajów Azji Środkowej.
Spis treści
Czytaj także: Kirgistan – co warto zobaczyć w Kirgizji
AZJA ŚRODKOWA – PORADNIK
Podróżowanie z plecakiem po Azji Środkowej
Podróżowałam po Azji Środkowej, głównie na własną rękę. Moje podróże zazwyczaj koncentrują się na tanich podróżach z plecakiem, szukaniu niezwykłych miejsc i poznawaniu lokalnych mieszkańców. Wolę niezależne podróże, a także cenię sobie nowe doświadczenia. Kraje Azji Centralnej są do tego idealne. Podróżowanie po Azji Środkowej z plecakiem jest łatwe, tanie i to prawdopodobnie najlepszy sposób na odkrywanie tego regionu.
Bezpieczeństwo w Azji Środkowej
Jeśli martwicie się o bezpieczeństwo w Azji Środkowej, nie ma czego się bać. Wszędzie czułam się bezpiecznie, ludzie byli bardzo pomocni. Jednak tak jak i w innych krajach, trzeba uważać na ewentualnych kieszonkowców czy naciągaczy. Nie byłam w Tadżykistanie i Turkmenistanie, więc nie mogę za nie ręczyć swoim doświadczeniem.
Zorganizowane wycieczki w Azji Środkowej
Jeśli nie czujecie się komfortowo podróżując samodzielnie po Azji Środkowej, możecie wybrać szeroko dostępne, zorganizowane wycieczki po Azji Środkowej. Viator, znana światowa firma, oferuje kilka atrakcyjnych wycieczek, które możecie sprawdzić poniżej:
- 2-dniowa wycieczka do Kanionu Szaryńskiego, jezior Kolsai i Kaindy w Kazachstanie – Sprawdź szczegóły
- Wycieczka nad jezioro Son Kul, Kirgistan – Sprawdź szczegóły
- Jazda konna w Kirgistanie – Sprawdź szczegóły
- 2-dniowa wycieczka na pustynię i spanie w jurtach, Uzbekistan – Sprawdź szczegóły
- 4-dniowa wycieczka Perły Uzbekistanu – Sprawdź szczegóły
Jakie kraje odwiedzić?
Najlepiej to wszystkie ;-) Mnie niestety (lub stety), udało się odwiedzić Uzbekistan, Kirgistan i Kazachstan. Z powodu wczesnej pory roku, w Tadżykistanie, wiele miejsc wciąż było nieprzejezdnych, a wiza do Turkmenistanu była zbyt trudna do zdobycia w tak krótkim czasie.
Kiedy odwiedzić Azję Środkową?
Odwiedziłam region na przełomie kwietnia/maja 2019.
Chociaż jest to idealny czas, aby wybrać się do Uzbekistanu zanim zacznie być tam nieznośnie gorąco, nie jest to najlepszy moment do uprawiania turystyki pieszej w Kirgistanie i górskich regionach Kazachstanu. Nadal możliwe są wędrówki w niższych partiach gór lub w kanionach, a także wyjście na wyższe szczyty z odpowiednim sprzętem. Jest to spokojniejsza pora w miejscach, które zazwyczaj są popularne wśród turystów.
Jeśli Waszym głównym celem są górskie wędrówki w Kirgistanie, czy trekking w Tadżykistanie, wybierzcie się do Azji Środkowej w lecie. Zimą, wczesną wiosną i późną jesienią wiele przejść jest wciąż pokrytych śniegiem, a drogi mogą być nieprzejezdne.
Na jak długo wyjechać do Azji Środkowej?
Ja spędziłam 20 dni w krajach Azji Środkowej. Oczywiście im więcej czasu tym lepiej.
Gdzie wjechać i wyjechać
Zaczynałam podróż w Nursultanie (Astana) w Kazachstanie z powodu mojej pracy zawodowej. Do Nursułtanu łatwo znaleźć tanie połączenia z Europy, nawet LOTem z Warszawy. Jednak trzeba pamiętać, że Nursułtan położony jest daleko od wszystkiego innego, więc żeby potem dotrzeć na południe musicie wykupić kolejny lot lub spędzić długie godziny w pociągu. Ja zazwyczaj szukam najlepszych okazji cenowych na loty na Skyscanner.net.
Innymi wyjściem jest znalezienie taniego połączenia z Europy do Ałmatów w Kazachstanie i Biszkeku w Kirgistanie. Kolejną opcją jest przeprawa lądem przez Azerbejdżan i promem przez Morze Kaspijskie.
Wizy do Azji Środkowej
Większość krajów Azji Centralnej zniosła wizy dla Polaków i oferuje 30-dniowy darmowy pobyt. W Kazachstanie, Uzbekistanie i Kirgistanie dostaje się pieczątkę po przyjeździe. Wyjątkiem jest Tadżykistan, gdzie trzeba wyrobić e-wizę i Turkmenistan, gdzie trzeba starać się o wizę wcześniej i bardzo często można jej nie dostać.
Transport w Azji Centralnej
Pociągi
Pociągami najlepiej się przemieszczać w Kazachstanie i Uzbekistanie. Pociągi są w dobrym stanie i jeżdżą na długie odległości.
Marszrutki
Marszrutki, czyli minibusy, są popularnym środkiem transportu na mniejsze odległości w Uzbekistanie czy Kazachtanie i na dłuższe podróże w Kirgistanie i Tadżykistanie. To jedna z lepszych opcji na (dosłowne) zacieśnienie więzi z lokalnymi ludźmi.
Dzielone taksówki
Bardzo popularna forma transportu we wszyskich krajach. Dzieli się cenę przejazdu autem na wszystkich pasażerów.
Loty
Siatka lotnicza jest dość dobrze rozwinięta w krajach Azji Centralnej, jednak loty nie są tanie i trzeba je rezerwować wiele miesięcy wcześniej. Ja leciałam liniami Uzbekistan Airways i Air Astana, i obydwie były w porządku. Ceny polecam sprawdzać na skyscanner.net albo na bezpośrednich stronach przewoźników.
Pieniądze i ceny
Każdy kraj w Azji Środkowej ma swoją walutę. Jest to społeczeństwo, które preferuje gotówkę niż płacenie kartą. Aczkolwiek w Kazachstanie czy Kirgistanie płatności kartą były bardziej spotykane, tak jak bankomaty w większych miastach. Generalnie, łatwiej używać Visy niż Mastercard. Ja używałam mojej karty Revolut i działała bez problemu.
W Uzbekistanie znalezienie działającego bankomatu graniczyło z cudem i płatności kartą nie były akceptowane.
Polecam wziąć ze sobą część gotówki w dolarach amerykańskich i wymienić na miejscu.
Języki w Azji Środkowej – jak się porozumieć?
Każdy kraj Azji Środkowej ma swój język i różne dialekty, ale rosyjski jest ogólnie znany i praktykowany. Warto więc nauczyć się podstaw rosyjskiego. Z angielskim na miejscu jest zdecydowanie gorzej.
Czytaj także: Uzbekistan przewodnik i informacje praktyczne
AZJA ŚRODKOWA PLAN PODRÓŻY
1-3 – Nursultan, Kazachstan (można w 1 dzień)
3-4 – Taszkient, Uzbekistan
4-5 – Samarkand, Uzbekistan
5-6 – Bukhara, Uzbekistan
6-7 – Chiva, Uzbekistan
8 – Qalas, zamki na pustyni, Uzbekistan
9 – Biszkek i przejazd do Karakol, Kirgistan
9-13 -Karakol i góry dookoła, Kirgistan
13-14- Bokonboaveo, Issyk Kul, Kirgistan
15 – Biszkek, Kirgistan
16-20 – Almaty, Kanion Szaryński, Jezioro Kaindy, Kazachstan
MAPA AZJI ŚRODKOWEJ I MOJEJ TRASY
AZJA ŚRODKOWA – PLAN PODRÓŻY WEDŁUG KRAJÓW
KAZACHSTAN
Nursultan
Swoją podróż rozpoczęłam w Nursułtanie (dawniej Astana), bo tam zostałam wysłana służbowo. Spędziłam tam parę dni i poznałam miasto. Stolica Kazachstanu jest mała i bardzo nowa z wieloma dziwnymi budynkami. Warto tam przyjechać żeby zobaczyć te niecodziennie wyglądające miejsca, ale dla mnie, jako że nie przepadam za miastami, można by było opuścić Nursułtan lub spędzić tam mniej czasu.
Nursułtan noclegi:
Astana Marriott Hotel – spałam tam 4 noce i mogę bardzo polecić. Piękne widoki, basen, spa, dobra lokalizacja. Sprawdź ceny i dostępność tutaj.
Dla podróżników o mniejszym budżecie warto zajrzeć do hostelu Hostelland Astana z miłą atmosferą dzielonymi pokojami. Sprawdź ceny i dostępność tutaj.
Almaty
Główne miasto południowego Kazachstanu to Almaty. Zielona stolica południa otoczona górami to miejsce warte odwiedzenia. Pełna dobrych kawiarni, restauracji i pubów z parkami i deptakami. W bliskiej odległości od miasta znajduje się Park Narodowy Ile-Alatau National Park z lodowcami i jeziorami. Warto wybrać się także nad Wielkie Jezioro Almaty i Shymbulak, a także nad lodowisko Medeo.
Almaty noclegi:
Hotel Tahar – nie wygląda jak typowy hotel z zewnątrz, bardziej przypominając wyglądem post-sowiecki blok, ale w środku jest całkiem przyjemny. Niska cena, dobra lokalizacja, zatrzymaliśmy się tam 2 razy. Sprawdź ceny i dostępność tutaj.
Jeśli szukacie hosteli i okazji na poznanie innych podróżników, to odwiedźcie słynny hostel Almaty Backpackers. Sprawdź ceny i dostępność tutaj.
Południowy Kazachstan
Wynajęliśmy auto i odwiedziliśmy Kanion Szaryński, miejscowość Saty, Jezioro Kaindy.
Noclegi Saty:
Guest House Arcabay-Karligash – dom gościnny prowadzony przez lokalną rodzinę, wszystkie posiłki w cenie. Właściciele mogą też zorganizować transport do jezior. Sprawdź ceny i dostępność tutaj.
PORADY KAZACHSTAN
Dni spędzone w Kazachstanie
4 dni + 3 dniw Nursułtanie z pracy
Odwiedzone miejsca
Nursultan, Almaty, Big Almaty Lake, Kanion Szaryński, Jezioro Kaindy, Saty.
Co dodać z większą ilością czasu
Kolsai Lakes, Altyn Emel National park, Aksu-Zhabagly Reserve, Turkestan, Chundza hot springs
Całkowity koszt (bez Nursultanu i lotów)
Dla 2 osób na 4 dni z noclegami, autem i jedzeniem: 69906 tenge (185 USD), czyli 35 000 tenge lub 92 USD na osobę.
UZBEKISTAN PLAN PODRÓŻY
Jedwabny Szlak
W Uzbekistanie postanowiłam zwiedzić główne miasta na Jedwabnym Szlaku. Nie jestem zazwyczaj fanką miast, ale te zrobiły na mnie wrażenie!
Taszkient
Rozpoczęłam podróż w Taszkieńcie. Warto tam wybrać się do stacji metra, pochodzić po mieście i zobaczyć słynny hotel Uzbekistan.
Taszkient noclegi:
Sunrise Caravan Hotel – Dobra lokalizacja, drewniane wnętrze, czysta łazienka i śniadanie w cenie. Zatrzymałam się tam na jedną noc po przyjeździe. Sprawdź ceny i dostępność tutaj.
Tashkent Amir Khan Hostel – hostel blisko lotniska, na terminal doszłam piechotą. Czysto i miła obsługa. Sprawdź ceny i dostępność tutaj.
Samarkanda
Do Samarkandy dotarłam pociągiem i spędziłam tam 1,5 dnia. Na główne atrakcje to było aż za dużo więc przeszłam miasto wzdłuż i wszerz. Polecam pochodzić w okolicy Registanu przed wschodem i po zachodzie słońca.
Samarkanda noclegi:
B&B Emir – hostel blisko kompleksu Gur Emir, krótki spacer do Registanu. Drewniane, tradycyjne wnętrze, czysto. Sprawdź ceny i dostępność tutaj.
Po drugiej stronie miasta warto zatrzymać się w Tilyakori Hotel lub Hotel Caravan Serail, obydwa z pięknym wnętrzem.
Buchara
Buchara ma wiele do zaoferowania, jednak stare miasto można odwiedzić w ciągu niecałego dnia. Resztę czasu spędziłam na spacerach poza murami miasta i rozmowach z ludźmi. Tutaj znajdziecie pełny przewodnik po Bucharze.
Buchara noclegi:
Bukhara Rumi hotel – prosty hotel, wifi działało jedynie w głównej sali, duże śniadanie, łazienka niestety w bardzo złym stanie (do dzielonego pokoju, prywatne są pewnie lepsze). Sprawdź ceny i dostępność tutaj.
Jeśli zależy Wam na hotelu bliżej głównych atrakcji turystycznych to polecam Old Bukhara z bardzo dobrymi recenzjami – sprawdź ceny i dostępność tutaj.
Inne hotele w trochę wyższym przedziale cenowym, nad którymi się zastanawiałam, ale były już wyrzedane to Hotel Malika Bukhara ze spa i Boutique Hotel Minzifa z tradycyjnym uzbeckim wystojem i piękną architekturą wnętrz. Sprawdź ceny i dostępność tutaj.
Chiwa
Ostatnie miasto na mapie Uzbekistanu, Chiwa jest słynna ze swej starówki położonej wewnatrz starych murów. Można poczuć się tam bardziej jak turysta jako że całe wnętrze jest tylko dla odwiedzających, chyba że wybierzecie się parę kroków poza główne atrakcje gdzie mieszka trochę lokalnych rodzin.
Chiwa noclegi:
Khiva Meros B&B – hotel położony wewnątrz starego miasta w Chiwie z tarasem na dachu i pieknie dekorowanymi sufitami. Często jest pełny, więc warto zarezerwowac z wyprzedzeniem. Sprawdź ceny i dostępność tutaj.
Zamki na pustyni – Desert Qalas w Karakalpakstanie
Zakończyłam moją Uzbecką przygodę jednoniową wycieczką na pustynię do ruin zamków. Bardzo polecam! Zapłaciliśmy ok. 10$ od osoby przy 4 osobach (można trochę taniej) za cały dzień autem tam i spowrotem. Ukruszone czasem budynki przypominały mi formacje skalne z Wadi Rum w Jordanii.
PODRÓŻ PRZEZ UZBEKISTAN
Pełny poradnik z Uzbekistanu i informacje praktyczne znajdziecie pod linkiem.
Dni spędzone w Uzbekistanie
5 dni
Odwiedzone miejsca w Uzbekistanie
Taszkient, Samarkanda, Buchara, Chiwa, Zamki na pustyni
Co dodać przy większej ilości czasu
Nukus, Monyaq, Aral Sea
Środki transportu
Głównie pociągi, dzielone taksówki, samolot
Koszt wyjazdu do Uzbekistanu
Na 5 dni dla jednej osoby podróżującej solo: 1,321,209 som (154 USD)
KIRGISTAN PLAN PODRÓŻY
Kirgistan na mnóstwo do zaoferowania i często przed wyjazdem do tego kraju można utonąć w opcjach co zobaczyć w Kirgistanie. Mi się udało odwiedzić dosyć sporo, głównie na północy.
Północny Kirgistan
Podczas pobytu w Kirgistanie skupiłam się głównie na północnej części kraju.
Karakol
Miasto na północnym wschodzie Kirgistanu, ok. 150 km od granicy z Chinami to świetna baza wypadowa w okoliczne góry.
Karakol noclegi:
Green Yard Hotel – Hotel prowadzony przez lokalną rodzinę ze wspaniałym jedzeniem, pieknymi widokami i czystymi, nowoczesnymi pokojami. Sprawdź ceny i dostępność tutaj.
Dolina Sary-Jaz
Położona poza utartym szlakiem dolina, kilkanaście kilometrów od chińskiej granicy, otoczona siedmiotysięcznymi szczytami Tian Szanu. W środku doliny znajduje się opuszczone post-sowieckie miasto Engilchek.
Kaniony
Miałam okazję odwiedzić kilka ledwo co odkrytych kanionów i ich niesamowite formy skalne, dzięki Visit Karakol. Kanion Mars i kanion zapomnianych rzek robiły wrażenie.
Jezioro Issyk-Kul
Drugie największe słone jezioro na świecie. Warto zatrzymać się w jurcie nad jeziorem i wybrać na wycieczkę konną po górach. My byliśmy na południowym brzegu, który bardzo polecam.
Issyk-Kul noclegi:
Jurten Camp Almaluu – pole kempingowe z jurtami zamiast namiotów, polecam. Sprawdź ceny i dostępność tutaj.
Biszkek
Zatrzymaliśmy się w stolicy Kirgistanu u lokalnej rodziny znajomego Alexa. Miasto ma o wiele więcej do zaoferowania niż można wyczytać w internecie i blisko stamtąd do gór.
Biszkek noclegi:
My mieszkaliśmy u kirgiskiej rodziny, ale kilka z polecanych hoteli w Biszkeku to:
Friends guest house & Hostel – hostel z dobrą lokalizacją i przyjazną atmosferą. Sprawdź ceny i dostępnośc tutaj.
Garden hotel & SPA – 4-gwiazdkowy hotel ze spa. Sprawdź ceny i dostępność tutaj.
PODRÓŻ PO KIRGISTANIE
Dni spędzone w Kirgistanie
7 dni
Odwiedzone miejsca
Biszkek, Karakol, Sary-Jaz, Jyrgylan valley, Issyk-Kul lake, Bokonboaveo, kaniony – Skazka, Canyon of Forgotten rivers, Mars canyon
Co dodać z większą ilością czasu
Więcej czasu w górach, odwiedzić jezioro Song Kul i inne jeziora w regionie, pojechać na Pamir Highway, odwiedzić miejsca takie jak Alakol, Altyn Arashan, Jeti Oguz, Burana tower
Koszt w Kirgistanie
Koszt mojego pobytu w Kirgistanie jest ciężki do oszacowania, jako że współpracowałam tam z organizacją Visit Karakol. Jednak nie jest to drogi kraj i wydatki byłyby podobne do Uzbekistanu czy Kazachstanu + koszty wypraw.
Czytaj także:
Kirgistan – co warto zobaczyć w Kirgizji, znane i ukryte miejsca
Buchara, Uzbekistan – Przewodnik Po Świętym Mieście Azji Środkowej
Uzbekistan – Przewodnik i Informacje Praktyczne
Chcielibyście wybrać się do Azji Środkowej? Brakuje czegoś w poście? Znacie lepszy plan wyjazdu? Dajcie znać w komentarzach!
Podoba się? Przypnij na później!
Jak tam wygląda sytuacja z wynajęciem samochodu? Takiego z napędem na cztery koła? Mam na myśli Uzbekistan i Kirigstan.
Ja nie wynajmowalam, ale mozesz napisac do visitkarakol.com, oni znaja region i chetnie pomoga.